Tia cực tím và những tác hại của chúng đối với làn da

Tia cực tím là một loại tia có trong ánh sáng của mặt trời. Tia cực tím tuy mang lại lợi ích nhưng cũng có tác hại không kém đối với làn da, sức khỏe của bạn. Sau đây, hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về tia cực tím trong bài viết bên dưới.

Tia cực tím là gì?

Tia cực tím hay còn gọi là tia UV, tia tử ngoại và bức xạ UV. Đây là loại sóng điện từ có bước sóng ngắn hơn bước sóng của ánh sáng nhưng dài hơn so với tia X. Tia cực tím mang lại những lợi ích cho con người như tổng hợp vitamin D, kích thích hoạt động chính của cơ thể khi ở liều lượng vừa phải.

Tuy nhiên, ngoài những lợi ích trên thì tia cực tím cũng tìm ẩn nhiều tác nhân gây hại trầm trọng đến sức khỏe con người.

Tia UVA và tia UVB là gì?

Tia cực tím hay gọi là tia uv. Hiện tại tia uv được chia thành 3 loại là tia UVA, UVB và UVC. Trong đó, tia UVB và tia UVA là 2 tia chính gây ảnh hưởng trực tiếp đến là da của chúng ta.

• Tia cực tím A (tia UVA) chiếm khoảng 95% trong ánh nắng mặt trời. Đây là loại tia có khả năng xuyên qua thủy tinh, cửa sổ và cửa kính xe. Tia UVA gây lão hóa sớm và da nhăn. Nó cũng đóng vai trò làm tăng nguy cơ gây ung thư tế bào đáy, các khối u ác tính và ung thư biểu mô tế bào vảy.

• Tia cực tím B (tia UVB) thì không thể xuyên qua cửa sổ xe hơi hay các loại kính khác. Tia UVB gây ra tình trạng cháy nắng, giảm khả năng sản xuất elastin và collagen. Chúng cũng là tác nhân chính gây ung thư da.

Bảo vệ làn da khỏi tia cực tím chính là bảo vệ khỏi tác động của tia UVA và UVB. Và một trong những cách đang được phái đẹp áp dụng hiện nay chính là sử dụng kem chống nắng đúng cách.

Những tác hại khôn lường của tia cực tím

Ung thư da

Tia cực tím là một trong những nguyên nhân gây ung thư da. Bởi tình trạng tiếp xúc với ánh nắng mặt trời quá lâu có chứa tia cực tím sẽ gây ung thư mô tế bào đáy, ung thư mô tế bào vảy và thậm chí là các khối u ác tính. Nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng có đến 90% người bệnh ung thư da là do bức xạ của tia cực tím (tia uv).

Ung thư da vốn không phải ung thư ác tính nên ít gây ra tử vong. Nhưng chúng có thể lan rộng ra khắp cơ thể và ảnh hưởng đến sức khỏe nghiêm trọng nếu không được điều trị.

Một số dấu hiệu của ung thư da mà bạn có thể cảm nhận và nhìn thấy trên da đó là:

• Xuất hiện những nốt ruồi bất thường.
• Xuất hiện u nhỏ màu đỏ như thịt tươi hoặc màu tím bầm.
• Mí mắt xuất hiện mụn cứng có màu vàng.
• Xuất hiện đốm, mảng màu tím hoặc đỏ trên da.
• Xuất hiện các mảng da sần sùi, thô ráp.

Và còn một số biểu hiện khác mà bạn nên đến gặp bác sĩ để được hướng dẫn khám và điều trị.

Cháy nắng

Việc hấp thụ trực tiếp tia cực tím trong một khoảng thời gian dài sẽ dẫn đến các vết bỏng xuất hiện trên da. Bởi lúc này, da đang bị tổn thương trầm trọng. Phần da bị cháy nắng sẽ chuyển sang màu đỏ chính là do máu chảy thêm vào vùng da bị tổn thương để chữa lành.

Bạn cũng đừng chủ quan rằng da bị cháy nắng chỉ là tình trạng nhất thời. Bởi nó có thể gây bỏng nghiêm trọng. Thậm chí tác hại của tia cực tím còn có thể gây ra những hậu quả lâu dài cho làn da. Mà điển hình trong đó chính là nếp nhăn, ung thư da.

Suy giảm hệ miễn dịch

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nếu tiếp xúc quá nhiều với tia cực tím thì nó có thể sẽ ngăn chặn những hoạt động có lợi của hệ thống miễn dịch cơ thể. Đồng thời nó cũng ảnh hưởng đến khả năng bảo vệ tự nhiên của da.

Với tia cực tím, da sẽ kích hoạt hệ thống phòng vệ để chống lại những tác nhân gây hại từ bên ngoài. Nhưng việc phơi nhiễm quá mức với tia cực tím sẽ làm hệ miễn dịch suy yếu, làm giảm khả năng bảo vệ cơ thể tránh khỏi những tác nhân gây hại từ bên ngoài.

Gây tổn thương mắt

Tia cực tím có thể làm tăng khả năng đục thủy tinh thể. Đây là một dạng tổn thương mắt, khiến mắt mất đi độ trong suốt. Nếu không được điều trị kịp thời thì sẽ có nguy cơ bị mù lòa.

Ngoài ra, tia cực tím còn gây ra những tổn thương mắt khác như mộng thịt, ung thư da quanh mí mắt, thoái hóa điểm vàng. Vì vậy, cần phải có biện pháp để chống tia cực tím cho mắt như mang mũ rộng vành, đeo kính râm, hạn chế sử dụng các thiết bị điện tử phát ánh sáng xanh. Đồng thời là cung cấp nhiều thực phẩm dinh dưỡng cho mắt.  

Gây lão hóa da

Việc tiếp xúc lâu ngày với ánh nắng mặt trời sẽ khiến da bị lão hóa sớm. Theo thời gian da sẽ bị nhăn nheo, nám, tàn nhàng và đốm nâu.

Lão hóa da sớm khác hẳn với lão hóa da bình thường, đó là những biểu hiện sau một thời gian phơi nhiễm bởi tia UVA. Còn lão hóa tự nhiên là quy luật tự nhiên. Lão hóa sớm là do tác động của ánh sáng mặt trời, tia cực tím vì vậy cần có biện pháp chăm sóc da để tránh tình trạng lão hóa sớm.

Cũng cần lưu ý rằng những tác hại của túi uv gây cho mắt có khả năng tích lũy. Vì vậy nếu tiếp xúc với ánh nắng mặt trời thì mắt sẽ có thể càng tổn thương trầm trọng.

Những yếu tố tác động đến cường độ tia cực tím

Để ngăn ngừa những tác hại của tia cực tím, bạn cần biết về những yếu tố ảnh hưởng đến cường độ của tia cực tím. Trong đó bao gồm:

• Thời điểm trong ngày: Khoảng từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều là nguồn năng lượng phát ra mạnh nhất.
• Độ cao: Nơi càng cao, tia uv càng mạnh.
• Các mùa trong năm: Tia uv sẽ mạnh hơn vào mùa hè và mùa xuân.
• Độ che phủ của mây: Một số đám mây có thể làm giảm cường độ của tia uv cũng có thể làm tăng năng lượng phát ra của chúng.
• Khoảng cách từ đường xích đạo: Những vùng càng gần xích đạo thì tác động của tia uv sẽ càng giảm dần.
• Tầng ozone: Tầng ozone trên khí quyển có thể giúp chúng ta lọc bớt tia uv.

Cách phòng ngừa tác hại của tia cực tím

Sử dụng kem chống nắng

Sử dụng kem chống nắng với những chỉ số chống nắng sẽ có thể giúp bạn chống lại các tia UVB và UVA. Chẳng hạn như chỉ số SPF có trong kem chống nắng sẽ giúp bạn hiểu rõ về thời gian chống nắng và tỷ lệ của kem chống nắng.

Tuy nhiên sử dụng kem chống nắng thì bạn cũng cần tuân thủ quy trình skin care đến tránh những tác nhân gây mụn gây bít lỗ chân lông.

Mặc quần áo dày

Bạn nên chọn quần áo dày để giảm bớt ánh sáng của mặt trời lên làn da. Và bằng cách nào để biết rằng chúng đã đủ độ dày chưa? Hãy thử đặt bàn tay dưới lớp áo và nguồn sáng. Nếu bạn có thể nhìn thấy bàn tay của mình thì chắc chắn rằng chúng chưa đủ khả năng bảo vệ

Che chắn khi ra ngoài trời

Bạn có thể sử dụng thêm mũ vành rộng, kính râm để bảo vệ cổ, mắt, tai, trán mũi và cả da đầu nữa. Nếu đi xe máy thì nên mặt quần áo dài hoặc những trang phụ chống nắng đang rất được ưa chuộng trên thị trường hiện nay.

Hạn chế tiếp xúc với ánh nắng

Tia uv sẽ có cường độ mạnh nhất trong khoảng từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Vì vậy bạn nên hạn chế hoạt động ngoài trời trong khoảng thời gian này. Bạn có thể kiểm tra cường độ của ánh sáng mặt trời bằng cách kiểm tra bóng. Nếu bóng đen của bạn ngắn hơn người thật thì cường độ tia UV lúc này còn mạnh.

Chế độ ăn uống

Bổ sung những thực phẩm có lơi, nhiều rau củ xanh và trái cây tươi sẽ vừa giúp bảo vệ sức khỏe, đồng thời cải thiện làn da của bạn.. Một số loại quả mọng còn cung cấp nước khiến da không bị khô, luôn căng tràn sức sống.

Tổng kết

Tia cực tím (tia uv) mặc dù đóng vai trò quan trọng trong việc tổng hợp vitamin D cho cơ thể nhưng nó cũng là tác nhân gây hại đến da và mắt. Chính vì vậy, cần có những biện pháp cụ thể để bảo vệ làn da của bạn, đặc biệt là trong khoảng thời gian cao điểm của tia cực tím. Hy vọng với những thông tin trên sẽ giúp bạn bảo vệ thật tốt làn da của mình.

>> Xem thêm: SPF là gì? Ý nghĩa các thông số trên kem chống nắng mà bạn cần biết

>> Xem thêm: Vitamin E: Tác dụng và những lưu ý khi sử dụng để mang lại hiệu quả tốt nhất